Door de behandeling kan de leverfunctie verstoord raken. Stoornissen van de leverfunctie zijn vaak te zien aan afwijkingen in het bloed. Daar zult u in eerste instantie niet veel van merken. Pas bij ernstige leverfunctiestoornissen kunt u klachten krijgen als vermoeidheid, complete malaise of het geel worden van de huid of ogen (geelzucht).

Als er leverfunctiestoornissen optreden, kunnen die het verloop van de behandeling veranderen. U krijgt bijvoorbeeld een lagere dosis toegediend of de behandelend arts schrijft een ander middel voor.

Advies

• Heeft u klachten die (kunnen) wijzen op ernstige leverfunctiestoornissen, meldt dit dan aan uw behandelend arts.

Door de behandeling kunt u last krijgen van maag-darmklachten. Dit zijn klachten die te maken hebben met het spijsverteringskanaal. Deze loopt van de mond tot en met de anus. Klachten kunnen zijn: een ander ontlastingspatroon, maag- of buikpijn, opgeblazen gevoel of winderigheid.

misselijk zijn en overgeven

Door de behandeling kunt u last krijgen van misselijkheid en overgeven.

U kunt de volgende klachten krijgen:

• kokhalzen en overgeven
• weinig of geen eetlust
• maagklachten, zoals een vol gevoel of pijn
• buikpijn of -krampen, opgezette buik, rommelingen in de buik
• dorst

Medicijnen kunnen misselijkheid en overgeven verminderen of voorkomen. Het is belangrijk dat u de medicijnen altijd inneemt zoals u met uw behandelend arts hebt besproken. Houdt u aan de vaste tijden om de medicijnen in te nemen, ook als u niet misselijk bent.

Advies

• gebruik vaker een kleine maaltijd. Probeer een lege maag te vermijden door regelmatig een kleinigheidje te eten, zoals een cracker of beschuit of een schaaltje yoghurt
• ochtendmisselijkheid vermindert soms na het eten van een toastje of beschuit voor het opstaan. Leg in de avond bijvoorbeeld een pakje toastjes klaar naast het bed of een pakje met soepstengels en smeerkaas
• pas de maaltijden aan, neem geen producten die de misselijkheid vergroten
• drink veel, tenminste 1,5 liter per dag. Dit zijn 14 kopjes of 12 bekers per dag
• door op iets te zuigen, gaan de speekselklieren werken. Dit voorkomt een droge mond en een vieze smaak in de mond. Denk aan (suikervrije) zuurtjes, ijsklontje, waterijsje, zachte stukjes fruit en dropjes
• probeer of het drinken van koolzuurhoudende dranken helpt. De koolzuur kan helpen om overtollige lucht uit de maag op te boeren en zo een vol gevoel te verlichten. Neem de koolzuurhoudende drank niet te koud, dit kan weer maagklachten geven
• zorg voor een rustige omgeving en frisse lucht. Drukte en nare luchtjes kunnen de misselijkheid verergeren. Maak, wanneer mogelijk, een korte wandeling buiten. Dit kan helpen om de misselijkheid te verminderen en het eten na een maaltijd te laten zaken. Blijf uit de keuken waar net eten is klaargemaakt en ventileer uw woning goed
• probeer gerechten die koud of op kamertemperatuur zijn, deze worden vaak beter verdragen. Laat warme voedingsmiddelen en dranken afkoelen tot ze lauwwarm zijn
• neem een goede houding aan. Ga wanneer mogelijk rechtop zitten tijdens de maaltijd of probeer met het bovenste deel van het lichaam rechtop te zitten Ga niet meteen na de maaltijd weer liggen. Blijf tot een half uur na de maaltijd rechtop zitten. De maaltijd kan zo beter zakken en dat beperkt de misselijkheid

Meer informatie over voeding en kanker

Het is raadzaam om contact op te nemen met uw behandelend arts bij de volgende klachten:

• ernstig en aanhoudend overgeven gedurende 24 uur of langer
• als u niet voldoende kunt drinken, minder dan 1½ liter per dag (dat zijn 12 kopjes of 10 bekers)
• als u tekenen van uitdroging vertoont; dit merkt u aan een droge mond, droge huid, weinig of niet meer kunnen plassen en een donkere kleur urine.

U kunt bij uw arts vragen naar een doorverwijzing naar een diëtist. 
Voor diëtisten bij u in de buurt, raadpleeg hier de Verwijsgids Kanker.

buikpijn

Door de behandeling kunt u pijn in de buik krijgen. Dat kan van de maagstreek tot in de onderbuik zijn. 

minder zin in eten

Uw behandeling kan tijdelijk uw eetlust verminderen. Dit kan leiden tot de volgende klachten:

• minder eten dan normaal, of helemaal niet eten
• weinig of geen interesse in eten
• gewichtsverlies ten gevolge van spierafbraak
• smaakverandering
• moe zijn

Het is belangrijk om voldoende calorieën, eiwitten, vocht, vitamines en mineralen binnen te krijgen. Hieronder vindt u tips hoe om te gaan met een verminderde eetlust.

Advies

• Eet wanneer u honger heeft. U hoeft niet te wachten op vaste eetmomenten.
• Eet meerdere kleinere maaltijden en/of tussendoortjes gedurende de dag, in plaats van 3 grote maaltijden.
• Kies voor energierijke voeding en volle producten.
• Probeer ander eten uit dan normaal of maak het eten op een andere manier klaar.
• Zorg dat u een (energierijk) tussendoortje bij u heeft als u ergens naar toe gaat.
• Drinken gaat soms makkelijker dan eten. Je kunt bijvoorbeeld een smoothie drinken met kwark, fruit en wat havermout.
• Probeer vlak voor of tijdens een maaltijd niet veel te drinken, daardoor neemt de eetlust af.
• Als de geur van eten u stoort, probeer dan eten te eten dat koud is of op kamertemperatuur is.
• Maak de maaltijden zo ontspannen mogelijk. Voor sommige mensen is het fijn om afleiding te hebben van de televisie, muziek of gezelschap. Anderen vinden het juist fijn om in een rustige ruimte te eten.
• Bespreek uw klachten met uw zorgverlener. Deze gaat samen met u bekijken wat er mogelijk is. 

Kijk hier voor meer adviezen over wat u kunt doen als u minder eetlust heeft.

Kijk hier welke diëtisten bij u in de buurt u kunnen helpen met uw klachten. 

Gewijzigd op 17-12-2024

Als gevolg van de behandeling kan het slijmvlies in de mond ontstoken enbeschadigd raken. Er ontstaat een ontstekingsreactie in de mond. Dit wordt ook wel orale mucositis genoemd. Na de behandeling herstellen de cellen van het mondslijmvlies zich weer. De klachten gaan dus na verloop van tijd over. Hoe snel u herstelt van uw klachten hangt af van de behandeling die u heeft gehad.

De volgende klachten kunnen optreden: 

• vorming van zweren / blaren in de mond
• roodheid van het mondslijmvlies
• zwelling van het tandvlees of mondslijmvlies
• snel bloedend tandvlees
• brandend gevoel in mond of keel
• pijn in de mond
• problemen met slikken
• problemen met eten
• smaakverandering en/of smaakverlies
• droge mond

Advies

• Spoel uw mond met zout water (één theelepel zout in een glas lauw water). Dit mag u meerdere keren per dag doen.
• Zorg voor een goede mondhygiëne. Poets uw tanden 2-3x per dag. Gebruik hiervoor een zachte (elektrische) tandenborstel en tandpasta met fluoride, bij een gevoelig mondslijmvlies kan een mentholvrije en/of SLS-vrije tandpasta (tandpasta zonder Sodium Lauryl Sulfaat) met fluoride gebruikt worden.
• Het is belangrijk om genoeg te blijven drinken, minstens 1,5 tot 2 liter per dag. Dit zijn ongeveer 10-12 glazen. Denk aan water, thee of bouillon.
• Vermijd scherp gekruide producten, zure producten, erg zoute producten, dranken met prik, vruchtensappen, alcohol en sportdrank.
• Kies voor zacht, smeuïg en/of vloeibaar eten.
• Kou, zoals ijs of koud drinken, kan helpen om de pijn te verzachten.
• Neem contact op met uw zorgverlener als u koorts ontwikkelt (38,5˚ of meer), bij bloedende zweren of blaren in de mond of keel, de pijn te erg wordt of u niet meer goed kunt eten, drinken en slikken. Neem bij twijfel altijd contact op met uw zorgverlener. Uw behandelaar kan samen met u kijken wat er mogelijk is in uw situatie. U kunt bijvoorbeeld medicijnen tegen de pijn krijgen. 

Adviezen voor mensen met een kunstgebit:

• Draag het kunstgebit ’s nachts niet. 
• Borstel het kunstgebit schoon met neutrale zeep.
• Als u last heeft van mucositis, draag het kunstgebit dan zo weinig mogelijk om de slijmvliezen genoeg rust te geven. 

Kijk in de Verwijsgids Kanker welke zorgverleners bij u in de buurt u kunnen helpen met een pijnlijke mond. 

Gewijzigd op 16-12-2024